Jak podarować samochód i zaoszędzić na ubezpieczeniu

[zajac]

W związku z często pojawiającymi się pytaniami dotyczącymi podarowania części lub całości pojazdu w celu uniknięcia wysokiej opłaty za ubezpieczenie pojazdu poniżej zamieszczam umowę darowizny pojazdu oraz informację dotyczące takiego sposobu przeniesienia części lub całości własności pojazdu.

UMOWA DAROWIZNY POJAZDU
umowę zamieszczoną w linku można modyfikować zwłaszcza w pkt 3, a pkt 6,7 i 8 w razie gdyby okazały się zbędne można usunąc.

Jak podarować samochód i zaoszczędzić na polisie?

Młodzi kierowcy płacą za swoje niedoświadczenie. Polisy OC dla posiadaczy aut poniżej określonego wieku (np. 26 lat) są wyjątkowo drogie. Jest jednak sposób, aby w stosunkowo prosty sposób zaoszczędzić znacząco na cenie takiego ubezpieczenia. Wystarczy podarować udział we własności pojazdu doświadczonemu użytkownikowi dróg (np. ojcu, starszemu bratu), który korzysta ze zniżki za bezszkodową jazdę. Wprawdzie w ten sposób nie uniknie się zazwyczaj zwyżki za wiek jednego ze współwłaścicieli, jednakże i tak cały wysiłek może się okazać bardzo opłacalny.

Samochód warto w ten sposób "rozdzielić" również z innego względu. Załóżmy, że jego właścicielami jest małżeństwo, które ma 18-letnią córkę, która właśnie otrzymała prawo jazdy. Choć do tego, aby jeździć samochodem rodziców, nie musi ona oczywiście figurować w dowodzie rejestracyjnym ani w polisie OC, jednak pomimo kolejnych lat bezszkodowej jazdy samochodem rodziców nie nabędzie ona żadnych zniżek. Z myślą o przyszłości warto zatem uczynić ją współwłaścicielem czterech kółek. Jeżeli kiedyś będzie ją stać na własne auto, zakup polisy OC (czy też autocasco) nie będzie już tak znaczącym wydatkiem.


Z darowizną nie trzeba do notariusza

Zacząć należy od zawarcia umowy darowizny udziału we własności samochodu pomiędzy jego właścicielem (lub właścicielami) a osobą, która dopiero ma stać się współwłaścicielem auta.

Na marginesie warto wspomnieć, że niektóre towarzystwa pozwalają na jeszcze łatwiejsze obejście wysokich cen dla młodych kierowców, pozwalając "dopisać" rodzica do polisy na podstawie umowy użyczenia. Warto zapytać, czy istnieje taka możliwości i jakie są dalsze warunki. Może się bowiem okazać, że umowa użyczenia winna być sporządzona na piśmie z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Teoretycznie również z umową darowizny należałoby się udać do notariusza z uwagi na wymóg formy aktu notarialnego dla oświadczenia darczyńcy, jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione (art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego).

Zatem wystarczy, że wraz z zawarciem umowy darowizny nastąpi skutek rozporządzający w postaci przejścia udziału we własności pojazdu na obdarowanego. To zaś zgodnie z art. 155 § 1 K.c. w przypadku rzeczy oznaczonej co do tożsamości (czyli np. samochodu osobowego o danym numerze nadwozia) następuje niejako automatycznie wraz z zawarciem umowy. Nie zaszkodzi jednak zawrzeć w umowie wyraźne oświadczenie stron, że do jej wykonania już doszło.


Kiedy nie płacimy podatku?

Jeżeli darowizny dokonują osoby spokrewnione, może się okazać, że nie zapłacimy od niej ani grosza tytułem podatku od spadków i darowizn. Przypomnijmy, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1) 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej (małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie),

2) 7.276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych),

3) 4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej (pozostali nabywcy).

Należy jednak pamiętać, że jeżeli w okresie ostatnich 5 lat poprzedzających rok, w którym zawierana jest umowa darowizny udziału we własności samochodu, obdarowany otrzymał inną darowiznę od tej samej osoby, wówczas należy doliczyć wartość poprzednich darowizn.

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytej w drodze darowizny rzeczy, podana przez podatnika. Jeżeli odbiega ona od wartości rynkowej, naczelnik urzędu skarbowego może wezwać podatnika do jej podwyższenia, a jeśli ten odmówi, ustalić rzeczywistą wartość za pomocą biegłych.


Można podarować udział

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna może dotyczyć pieniędzy, rzeczy ruchomych, praw majątkowych, nieruchomości.

Nie ma również przeszkód, aby jej przedmiotem był jedynie udział we własności danej rzeczy - w tym przypadku samochodu. Co więcej, udział ten nie musi wynosić połowę (1/2). Z punktu widzenia dotychczasowego właściciela auta - tak na wszelki wypadek, gdyby w przyszłości stosunki między stronami miały się popsuć - lepsze jest nawet podarowanie udziału we własności mniejszego niż 50%. Współwłaściciel "większościowy" będzie miał bowiem decydujący głos, jeżeli chodzi o czynności zwykłego zarządu rzeczą, co wynika z przepisu art. 201 K.c. Mimo odmiennego zdania drugiego współwłaściciela może np. zdecydować o naprawie auta.

W ten sposób odbiera się również "mniejszościowemu" współwłaścicielowi uprawnienie do żądania rozstrzygnięcia przez sąd spornej kwestii dotyczącej zbycia rzeczy będącej przedmiotem współwłasności lub innej czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu (np. dokonania w aucie istotnych przeróbek). Z takiej możliwości korzystają bowiem tylko współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę (art. 199 zd. 2 K.c.) - co oznacza, że 49% jeszcze nie wystarczy.

W braku postanowień dotyczących wysokości udziałów współwłaścicieli zastosowanie znajdzie domniemanie z art. 197 K.c., że udziały współwłaścicieli są równe.


Z umową do wydziału komunikacji

Podpisana umowa darowizny będzie stanowić załącznik do wniosku o zarejestrowanie pojazdu. Rejestracja pojazdu wiąże się z opłatami za wydanie nowego dowodu rejestracyjnego oraz opłatą skarbową za złożenie wniosku (5 zł) oraz załączników (50 gr za każdy załącznik). Za wydanie dowodu rejestracyjnego pojazdu wraz z kompletem nalepek legalizacyjnych i nalepką kontrolną organ rejestrujący pobiera opłatę, która wynosi 75,50 zł. Wniosek należy złożyć osobiście lub przez pełnomocnika. W tym drugim wypadku dojdzie jednak opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 15 zł.


Jak udokumentować prawo do zniżek?

Jeżeli współwłaściciel pojazdu, z którego zniżek będziemy korzystać, był ubezpieczony w innym zakładzie ubezpieczeń niż ten, w którym nabywamy polisę, należy również zadbać o zaświadczenie o bezszkodowym przebiegu ubezpieczenia. Stosownie do jego długości, inny ubezpieczyciel przy obliczaniu rocznej składki uwzględni stosowne zniżki.


Podstawa prawna:

•art. 195-221, 888-902 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.),

•ustawa z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 ze zm.),

•rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 22.12.2003 r. w sprawie wysokości opłat za wydanie dowodu rejestracyjnego, pozwolenia czasowego i tablic (tablicy) rejestracyjnych pojazdów (Dz. U. nr 230, poz. 2302 ze zm.).